Projecten
Tussen 2019 en 2021 produceerde Perdu de podcastserie De Verloren Tijd en de internationale tegenhanger Time Lost.
In De Verloren Tijd werden dichters, schrijvers en spoken word artiesten uitgedaagd om te experimenteren met audio werk. We nodigden een aantal auteurs uit om een nieuw audiogedicht te maken, geïnspireerd op een vooraf geselecteerde soundbite, met het idee om poëzie voor de oren te maken in plaats van voor de pagina. In elke aflevering wordt het nieuwe werk gepresenteerd en besproken tussen de auteur en de presentator.
De Engelstalige podcast Time Lost is anders opgezet. Hier werden een aantal internationale gasten geïnterviewd over een werk dat ze nooit hebben kunnen publiceren of dat, om wat voor reden dan ook, niet te publiceren was.
Met Eileen Myles, Jaap Blonk, Sophie Collins, Iduna Paalman, Hannah van Binsbergen, Rachel Levitsky, Marten van der Graaff, Lisa Robertson & many others.
Je kunt alle afleveringen hier beluisteren.
In het nagesprek met Janna Reinsma vertelt Mattijs over het vangen van vissen, het zwemmersdagboek dat hij bijhoudt en een grote kinderangst. En over wat filmregisseur David Lynch eigenlijk met dit kletsnatte gedicht te maken heeft.
In this special episode, the conversation touches on the context surrounding the work of Hafez, the 14th century Persian poet and prophet, co-opting texts, spiritual practice, rituals and their effects on poetic praxis, as well as dissecting the process of experimenting with audio and poetry that generated the final piece.
This episode is dedicated to Ghazal Mosadeq at Yalda/what is to come, 2021/22.
Dichter en beeldend kunstenaar Dorien de Wit maakte voor deze aflevering een nieuw geluidsgedicht. In het nagesprek vertelt ze Janna Reinsma over robotstemmen, geruststellend bedoelde waarschuwingen en het plezier van zomaar de trein naar Schiphol pakken. Ook metro’s die al of niet bestaan, tunnels, kelen en trillende telefoons passeren de revue. En poezenreismanden, die dingen waarin men soms een kat ontvoert naar de dierenarts, die misschien wel portalen naar een andere wereld zijn.
In this episode of Time Lost, Romy Day Winkel speaks to Los Angeles-based poet Elaine Kahn. As a response to the (un)publishability theme of these podcast series, Elaine sent us six unpublished poems. In the conversation that followed her reading of these, Romy and Elaine discuss writing intimacy in the pandemic and the relationship between religion and writing in a U.S.-context. Although these sociopolitical spheres are quite heavy at times, Elaine proposes poetic writing, and more specifically narration, as a tool for the imagination of a different world.
Speciaal voor deze aflevering van De Verloren Tijd maakte dichter en performer Monique Hendriks nieuw werk. Werk dat niet bestemd is voor lezers, maar voor luisteraars! Monique vindt teveel duiding over haar werk eigenlijk afbreuk doen aan de persoonlijke beleving van de lezer/luisteraar. Toch licht ze een tipje van de sluier op in het nagesprek met Eva Bouman. Beluister hier het gesprek over identiteit, grenzen, vrijheid en absolute stilte.
In deze achttiende aflevering van De Verloren Tijd gaat Romy Day Winkel in gesprek met schrijver en dichter Simone Atangana Bekono. Ze maakte aan de hand van een door ons gekozen geluidsfragment een werk dat iets beklemmends en onheilspellends heeft. Er is een wezen dat leeft maar dat mens noch dier is, er is een droom over een hevig woedende brand… Simone en Romy bespreken hoe een gedicht zich aan een schrijver kan opdringen en het geweld dat hierbij gepaard gaat. Ook doemen er vragen op: wat te doen om iets (een wezen) of iemand (een politicus) te temmen? En bestaat een gedicht ook als het niet wordt geschreven?
They discuss the outcomes of editing a piece over 20 years since it was initially written, and how the work changes (and doesn’t change) within the new worldly and personal context. The conversation then flows into the topics of grief, working with degraded material, vomiting, taking advice from Eileen Myles and finding profundity in the ‘tackiest’ of pop-culture.
Speciaal voor deze aflevering voor De Verloren Tijd schreef dichteres Kira Wuck nieuw werk, getiteld ‘Sluitertijd’. In dit audiowerk speelt Kira met stilte, met menselijk ongemak, gedachtestromen die door elkaar heen lopen, gehakkel van woorden. Ze stottert met letters tot er een letterdans ontstaat. Wat heeft Kira hiermee willen uitdrukken? Eva Bouman gaat met Kira Wuck in gesprek over haar keuzes, haar samenwerking met haar vriend, over vooruitgaan en vallen. Maar ook over de betekenis van stilte.
In this episode of Time Lost, Romy Day Winkel spoke to UK-based poet Emily Berry. In response to our prompt about unpublishability, Emily sent us some fragments of her dream transcripts. In conversation, Romy and Emily discuss the plot-heaviness of dreams, narration, whether or not Tom Cruise listens to this podcast, and the influence of Freudian psychoanalysis on Emily’s work.
The conversation, in typical Alexanderian fashion, quickly morphs into esoteric shapes, almost existing outside of the linearity of time and space. Jumping into surreal and percussive directions, discussion spans from the idea of cosmic pre-creation, to language as an alchemical technology, to the spiritual nullification of contemporary selfhood.
Alexander also speaks of writing as a meditative praxis through which to communicate to forces larger than the individual, a way to open up and configure one’s own philosophy. As well as the current psychological climate being one not of despair, but a direct pathway to entering a new kingdom of the mind.
For this episode of Time Lost, Romy Day Winkel spoke with writer and poet Lisa Robertson about her unpublished work titled “On Reading Nietzsche, 6 pm”. In this work, Lisa sets out various possible scenes of revolt while unsettling these possibilities at the same time. Summer nights in silk lingerie, as seen through rose coloured lenses, are positioned alongside scenes of self-doubt and cynicism. In conversation, Romy and Lisa discuss the potential of formulating a wish land in which both despair and pink revolt can be considered revolutionary.
In this sixth episode of Time Lost, Ollie Paterson speaks to Language poet Harryette Mullen, about a work titled “Consanguinity”, constructed from a long period of research into her family history.
Through a process of “dream, history, legend, fiction, fabulation, invention”, the conversation opens up the concepts of the written reliquary, the text as container for historical events, slave narratives and ways of accessing truth as both material for the writer and nourishment for the self.
In opening a dialogue with the past, Mullen allows the listener into the roots of her family tree, up through the sublime formations of bark, harsh, violent knots and “wayward branches”, reclaiming a history that could have otherwise been lost to the annals of time. All whilst shedding a pertinent insight into the phrase “America’s first family”.
For this and the last episode of Time Lost we have invited writer, artist and cultural programmer Canan Marasligil as a guest editor of our podcast. Canan, with an extensive investment and interest in intersectional feminist politics, has invited poet and activist Mona Eltahawy as her guest for this episode, in collaboration with international literary festival Read My World. The entire conversation is split into two parts. This is part two.
For this and the next episode of Time Lost we have invited writer, artist and cultural programmer Canan Marasligil as a guest editor of our podcast. Canan, with an extensive investment and interest in intersectional feminist politics, has invited poet and activist Mona Eltahawy as her guest for this episode, in collaboration with international literary festival Read My World. The entire conversation is split into two parts. This is part one.
Voor deze aflevering van De Verloren Tijd maakte Gershwin Bonevacia het audiowerk ‘Complot’. Een sterk en kwetsbaar gedicht over keuzes, afkomst, institutioneel racisme en opstand. Gershwin Bonevacia is schrijver, spoken word artiest en sinds 2019 Stadsdichter van Amsterdam. Eva Bouman ging met Gershwin in gesprek over zijn persoonlijke keuzes, over bewustwording en over zijn interne worsteling. Want naar aankleding van dit audiowerk staat Gershwin stil bij de vraag wanneer hij zelf in opstand kwam en welke transitie hij daarin doormaakte.
Na afloop gaat Janna Reinsma met Helena in gesprek. Over het figureren in andermans droom, vals gezongen ariaʼs, inspiratie uit reality-tv en het wennen aan de plek die rouw kan innemen in je leven. En over het verlangen naar koken met Knorrpakjes.
Geluidsvormgeving: Vinny Tailor.
In deze aflevering van De Verloren Tijd gaat Romy Day Winkel in gesprek met dichter en schrijver Maarten van der Graaff. Maarten heeft een werk gemaakt in de vorm van een “occulte wandeling” waarin de luisteraar wordt meegenomen op een tour door een Nederlands politiek landschap. Hier bevinden zich verschillende personages: Kester die laat op gang komt, Maj die in een sapwinkel werkt(e), Rutte als behoudend figuur en een oma met een hedendaagse uitvoering van een klassiek slaapliedje.
Er volgt een gesprek over Maartens verhouding tot de JOVD (de jongerenorganisatie van de VVD) en arbeidssabotage als verzetsstrategie. Sabotage is niet alleen een thema in dit gedicht, maar wordt door Maarten ook ingezet als methode om met audio aan de slag te gaan. Zo worden er incisies gemaakt in een wereld die toch al niet zo rooskleurig was.
Voor deze eerste aflevering van het tweede seizoen van De Verloren Tijd maakte dichter Annemarie Estor een geluidswerk van een vervreemdende natuurervaring. Een metalige stem vertelt over een wandeling door een vallei die onderbroken wordt door het geluid van lachende meisjes. Zijn ze er echt, of kan de verteller zijn eigen waarneming niet meer vertrouwen? En de luisteraar die van de verteller?
In gesprek met Alma Apt vertelt Annemarie over het belang van onbegrijpelijke vertellers, en de vreemde nieuwe betekenissen die ontstaan door de vermenging van technologische geluiden in onze waarneming.
In this third episode of Time Lost, Romy Day Winkel revisits an interview with NYC-based poet Rachel Levitsky, live in Perdu, right before lockdown. Levitsky reads from an unpublished work called ‘Existing Condition’.
In the conversation that follows, Rachel and Romy contemplate the possibilities of queer gossip in writing. When facing an increasing pressure to show up autobiographically as a writer, how does one navigate accountability in a generative way?
Na afloop gaat Janna Reinsma met Ellen in gesprek over verdrietpreventie en emotioneel risicomanagement. En over de toon, die de muziek maakt — ook als er geen muziek is.
Dit gesprek gaat over de manier waarop visuele metaforen makkelijker voor het oprapen liggen dan geluiden; over strategieën om een stem ín de muziek te krijgen. Het gaat over de urgentie en viscerale kwaliteiten van geluid. Het geluid van een tapdanser wordt uitgebreid, alsof er een lijf in het lichaam zit. Hierbij maakt Sis, naast zijn werk als dichter, duidelijk gebruik van zijn achtergrond als vertaler en muzikant.
In this second episode, poet Anselm Berrigan presents his unpublished three-part poem titled Elevation from the Crypt. During the subsequent conversation with Alma Apt, he discusses the themes of interruption, lack of clarity, and distraction that run through this work in particular.
As the poem speeds up, the listener is left with shreds of information, after-images and half-formed thoughts. In between all this, one-liners get stuck and stay stuck in your head; poetic jokes and jabs that loop around:
“an ability to antagonize
organisms I mean organize
antagonisms,”
In their conversation, Berrigan speaks about how to find your way into and back out of a poem’s structure, about writing that allows one to find a collective voice, and the problem of publishing longer poems.
In het nagesprek vertelt Ester (vroeger gevangenbewaarder van beroep) over haar fascinatie voor misdadigers, de zee die zichzelf haat en de momenten waarop je opeens naar jezelf staat te kijken, als het ware vanaf de overkant van je eigen blikveld. Als je daarover een verhaal wil vertellen moet je soms wat extra realisme toevoegen, omdat anders niemand gelooft wat je hebt meegemaakt.
Het werk dat Hannah voor de podcast heeft gemaakt is getiteld ‘Suggestie’ en neemt de vorm aan van een meditatie of hypnose. Een heel ander soort werk dan wij hiervoor van haar hebben kunnen lezen! De luisteraar wordt meegenomen op een tijdreis: terug naar de gedaante van de eencelligen. In vier stappen leidt Hannah ons door de evolutie, vanaf het eerste leven in al zijn simpliciteit, via indringers die in eerste instantie een bedreiging lijken, maar eigenlijk slechts omarmd dienen te worden. Pas dan is er een mogelijkheid tot nieuwe energie en groei, pas dan kunnen wij uitkomen bij de complexe biologische systemen die wij nu zijn.
Er ontstaat een gesprek over de macht van de stem in meditatie, hoe het uiten van een suggestie lichamelijke sensaties kan oproepen. In het fragment dat Hannah ontving, hoorde zij een machine waarover de controle kwijt is geraakt. Maakt een mens dat ooit mee in relatie tot zichzelf? En wat zouden wij daaruit kunnen halen?
In ‘De wapenbeperking geldt voor iedereen’, zoals het nieuwe werk heet, hangt de dreiging zo tastbaar in de lucht dat je er bijna plakjes van kunt snijden. Er zijn raketschilden en ondergrondse gangenstelsels, er is een moord gepleegd en een vluchtpoging ondernomen. De Amerikaanse president heeft gewelddadige honden achter de hand. Maar ondertussen heeft niemand iets te verbergen. Wapens worden beheerst en beperkt, een pistool blijft veilig in de lade liggen. Tevredenheidspeilingen en een onverstoorbaar zingende zaag houden de wacht. Kunnen we veilig tevoorschijn komen? Of kunnen we toch maar beter geen vaste vorm aannemen?
Voor deze editie van De Verloren Tijd maakte Samuel Vriezen een tekstloos werk. Of, dat hangt ervan af. Is ‘uh’ eigenlijk een woord? Naar aanleiding van ons geluidsfragment maakte Samuel een werk over de ‘uh’ als de aankondiging van betekenis, de ‘uh’ als zichtbaar punt waarop even onbekend is welke richting een gedachte op zal gaan. De compositie die hij maakte voor de podcast, ‘Treeing’, speelt dit idee uit van mogelijkheden die zich vertakken, laat horen hoe zo een vertakking kan klinken.
Deze keer hoor je gedichten die Lieke Marsman en Menno Wigman voordroegen op een avond rond de zwartgallige grap: De Bittere Lach en de Literatuur (3 maart 2017). Zowel lichtvoetige humor als mistroostiger grappen komen voorbij. Mooi toeval is dat het uitgekozen werk, van henzelf en anderen, laat zien hoe de ene dichter de andere kan inspireren. Maar stel je dat vooral niet al te rooskleurig voor. Er is bovengemiddeld veel gemeenheid in dit kwartiertje: poëzie is, vrij naar Wigman, zeker niet altijd ‘een vorm van naastenliefde’.
Lieke Marsman is schrijver, dichter en vertaler. In 2010 debuteerde ze met het alom geprezen Wat ik mijzelf graag voorhoud. In 2014 verscheen haar tweede bundel De eerste letter. In 2017 publiceerde ze de roman Het tegenovergestelde van een mens en Man met hoed (verzamelde gedichten en vertalingen).
Menno Wigman (1966-2018) was een veelbekroond en alom geprezen dichter, vertaler, essayist en bloemlezer. Van 2012 tot 2014 was hij stadsdichter van Amsterdam. Slordig met geluk (2016) was zijn laatste bij leven verschenen bundel. Postuum verschenen in 2019 Verzamelde gedichten.
In de zesde aflevering van De Verloren Tijd gaat Romy Day Winkel in gesprek met Radna Fabias. Voor deze editie maakte Radna een werk dat terugblikt op een ramp. Of beter gezegd: op de onheilspellende periode daarna. Het geluidsfragment dat ze ter inspiratie kreeg deed haar denken aan een eindeloos marcheren en zo ontstond een werk waarin meningen in een eindeloze processie over elkaar heenvallen.
In het gesprek dat volgde, spraken Romy en Radna over pijn in tijden van crisis en hoe daarmee om te gaan. Radna vertelt over hoe vrienden slechts woorden werden in de ramp; hoe de waarde van een mensenleven werd berekend, maar ook over de troost van het uitzicht op een bloesem.
A trigger warning for this episode: Sophie Collins discusses sexual assault.
De komende tijd verschijnt eens in de twee weken op vrijdagavond ‘Het Verloren Kwartiertje’ — een fragment van rond de vijftien minuten, geplukt uit het archief van onze mooiste Avondenprogramma’s. Deze keer hoor je het eerste Verloren Kwartiertje, met een voordracht van Dominique De Groen uit het programma Unidentified Poetic Objects, dat in februari 2018 plaatsvond. Op deze Avond onderzochten sprekers de ontmoeting van poëzie met science fiction. In het te beluisteren fragment bespreekt Dominique de wijze waarop sci-fi ons een houvast geeft om de dystopie die in elke utopie schuilt, en vice versa, te benaderen. Haar gedachten en voordracht van het gedicht ‘Bodies’ (verschenen in nY #35) sluiten haast naadloos aan op de omstandigheden waarin wij ons vandaag de dag bevinden.
Deze maand is er geen nieuwe Nederlandstalige aflevering, maar presenteren wij de eerste aflevering van Time Lost, de nieuwe internationale podcast van Perdu.
Het resulteerde in de geestige en bij vlagen waanzinnige luisterervaring ‘Grimlach in gramlicht’. Je leest het goed: dit is geen Algemeen Beschaafd Nederlands wat hier klinkt. Welke taal wel, en hoelang Jaap die al spreekt, hoor je bij het nagesprek, waarin Jaap ook vertelt over de rol die humor speelt in zijn poëzie en zijn voorliefde voor lekker harde medeklinkers.
Aan de hand van het fragment dat hij kreeg toegestuurd, een ritmische maar onduidelijk getik, ontstond deze ritmische tekst, die zich op eenzelfde manier voortbeweegt als een jazz-solo. Deze ritmiek van de tekst staat in verhouding tot Benali’s ervaring van het horen van de hartslag van zijn tweede kind. Zo ontstaat een gesprek over het ouderschap, de verbondenheid maar ook de eenzaamheid van de meest intieme lichamelijke ervaring.
Maria Barnas is op dit moment bezig met een project over de geschiedenis van haar familie. Door de migratiegeschiedenis en hun werk als mijnwerkers, is er vrijwel niets aan geschreven informatie terug te vinden over hen. Aan de hand van het fragment dat Maria en Nathalie toegestuurd kregen, ontstond een nieuwe manier om dit onderwerp te benaderen, namelijk via de geluiden die haar familie zou kunnen hebben gehoord.
Hier kwam een werk uit voort vol gezegdes die worden doorverteld van moeder op kind, maar geen oorsprong lijken te hebben. De beelden die wij elkaar vertellen maar waar wij geen toegang toe hebben – fragmenten uit het verleden, onze imaginaire geschiedenis die niet op papier wordt gezet, maar wel in geluid wordt geplaatst. Het fragment van de aflevering werd voor Maria en Nathalie een motief van een blind paard dat ondergronds doorloopt. Dit beeld transformeerde tot een piano, klinkend als het blinde paard, en werd metafoor voor vaders die door mijnen lopen. Het bracht een andere invalshoek voort, om een familiegeschiedenis vanuit te bevragen, namelijk: hoe klonk het? Oftewel, hoe leefden zij? En wat moeten wij er tegenover stellen?
Selin’s schrijven wordt vaak ondersteund door visueel, ruimtelijk onderzoek. Maar voor deze podcast liet zij zich leiden door het geluid van huis en thuis.
Geïnspireerd door het audiofragment wat zij toegewezen kreeg (een clip uit de film Boy Meets Girl van Leos Carax uit 1984) is een onderzoek ontstaan naar de klinkende herrinnering van het ouderlijk huis.
Een zuchtende trap, gerommel in de schuur en het doffe geluid van het platslaan van deeg. In dialoog met haar vader en moeder beweegt Selin zich door de vertrekken van drie ouderlijk huizen.
Wat zijn de geluiden waarmee we worden grootgebracht? Welke nemen we met ons mee, en welke laten we achter? Martha Jager gaat met haar in gesprek.
“In welke bus zijn mijn hersenen gestapt?”
Wij stappen in bij het geluid van een projector. Hier verhouden zich twee dingen tot elkaar: Het beeld tot datgene waarop het beland is. In de donkere ruimte ratelt het voorwerp en wij kijken in stilte ernaar.
Roberta Petzoldt vraagt zich af wat je doet als je niet anders kan dan je te verhouden tot iets. Het ene kind zegt tegen het andere: “Ik kan het wel, maar ik heb gewoon geen zin” en verhoudt zich zo tot diens angst. De volwassene zegt hetzelfde en stelt zo de verandering uit.
In deze eerste aflevering gaat Linda Veldman, directeur van Perdu, met Roberta Petzoldt in gesprek over stoorzenders, angsten en de ontmaskering van het volwassen-zijn.